Сучасна політична епістемологія: між постпозитивізмом і класичною гносеологією

  • O. S. Tokovenko Дніпропетровський національний університет імені Олеся Гончара
Ключові слова: наукове знання, концептуальна популяція, фальсифікація, політична теорія, детермінізм, парадигмальні зміни

Анотація

У статті вивчено стан політичної епістемології як субдисципліни політичної науки, спрямованої на перетворення уявлень щодо парадигмальних засад фундаментальної політичної теорії. Надано увагу постпозитивістським і гносеологічним основам політичного дослідного мислення. Розглянуто специфіку предметної галузі політики, яка переживає постійну видозміну і потребує від дослідника вивчення комплексних вимірів і проявів політичної сфери. Визначено напрями зусиль щодо пояснення навколишнього політичного світу, яке здійснювалося за напрямками об’єктивації та розуміння сущого, як існуючого або неіснуючого. Метою статті є встановлення співвідношення компонентів постпозитивістської теорії пізнання і чинників мультипарадигмальної трансформації політичної теорії у сучасній політичній епістемології. З’ясовано статус раціональної дискусії, як середовища формулювання тез і антитез, апробації гіпотез і теорій. Встановлено значення псевдонаукових традицій, яким політична епістемологія протиставляє процедури дискусії. Визначено вплив обмежень, тиску авторитетів та штучних нормативів, які можуть вплинути на значення оприлюднених тез і положень. Виявлено особливості формування несуперечливого сучасного наукового політологічного знання. Оцінено значення належної апробації попередніх підходів до визначення істинності політичних теорій. Надано увагу видозміні політичних понять, які відповідають реаліям набуття наукових політичних знань. Проаналізовано відповідність принципів зростання політичного наукового знання природничо-науковим теоріям і концепціям, які наводять як приклади на користь істинності положень постпозитивізму.

Завантаження

Дані завантаження ще не доступні.

Посилання

Gubers`kyj, L. V., 2002. Kul`tura. Ideologiya. Osobystist` metodologo-svitoglyadnyj analiz [Culture. Ideology. Personality methodological and ideological analysis]. Znannya Ukrayiny, Kyiv (in Ukrainian).

Ivanov, V. F., Ivanova, T. V., 2013. Informaciya i znannya: vzayemozv’yazok i vzayemovidnoshennya [Information and knowledge: interconnection and the interrelationship]. Informacijne suspil`stvo 18, 9–12 (in Ukrainian).

Karmazina, M. S., 2015. Mizh istoriyeyu i polity`koyu [Between history and politics]. IPiEND im. I. F. Kurasa NAN Ukrayiny, Kyiv (in Ukrainian).

Kiryeyeva, O., 2012. Znannya yak vy`znachal`ny`j resurs suspil`nogo rozvy`tku: derzhavno-upravlins`ky`j [Aspekt knowledge as the determining resource of social development, public-administrative aspect]. Derzhavne upravlinnya ta misceve samovryaduvannya 4, 22 – 32 (in Ukrainian)..

Kun, T.S. Struktura naukovy`x revolyucij [Structure of Scientific Revolutions]. Retrieved from URL: http://www.psylib.ukrweb.net/books/kunts01/txt09.htm (in Russian).

Polany`, M., 1985 Ly`chnostnoe znany`e. Na puty` k postkry`ty`cheskoj fy`losofy`y` [Personal knowledge. At ways for postcritical philosophy]. Progress. Moscow (in Russian).

Popper, K. R. Evolyucionnaya epistemologiya [Evolutionary epistemology]. Retrieved from URL: http://www.keldysh.ru/pages/mrbur-web/philosophy/popper.html (in Russian).

Radchuk, V. M., 2012. Epistemologiya simejnoyi sy`stemy` v ramkax konceptual`ny`x zasad sy`nergety`chnoyi ta nelinijnoyi dy`namiky [Epistemology family system within the conceptual foundations of nonlinear dynamics and synergies] Naukovi zapy`sky` [Nacional`nogo universy`tetu «Ostroz`ka akademiya»]. Seriya: Psy`xologiya i pedagogika 19, 186–188 (in Ukrainian).

Serbin, O., 2011. Systema upravlinnya znannyamy yak skladova naukotvorennya [Knowledge management system as part of science management]. Naukovi praci Nacional`noyi biblioteky` Ukrayiny` im. V. I. Vernads`kogo 32, 349 – 356 (in Ukrainian).

Tokovenko, O. S., 2011. Global`na evolyuciya ta ontologiya politychnogo procesu [Global and ontology evolution of the political process]. Filosofiya i politologiya v konteksti suchasnoyi kul`tury` 1(2). Retrieved from URL: http://nbuv.gov.ua/j-pdf/filipol_2011_1[2]__30.pdf (in Ukrainian).

Tokovenko, O. S., 2011. Evolyucijna mizhdy`scy`plinarna programa doslidzhennya kognityvnyx system [Evolutionary interdisciplinary program of research in cognitive systems]. Filosofiya i politologiya v konteksti suchasnoyi kul`tury 2. Retrieved from URL: http://nbuv.gov.ua/j-pdf/filipol_2011_2_54.pdf(in Ukrainian).

Tokovenko, O. S., 2011. Evolyuciya politychnoyi real`nosti: metodologichni osnovy doslidzhennya [Evolution of political reality: methodological bases of research]. Visny`k Dnipropetrovs`kogo universy`tetu. Seriya : Filosofiya. Sociologiya. Politologiya 19, 21(2). Retrieved from URL: http://nbuv.gov.ua/j-pdf/vdufsp_2011_19_21[2]__19.pdf (in Ukrainian).

Tulmyn, St., 1978. Konceptual`nye revolyucyy v nauke [Conceptual revolutions in science]. Progress 170 – 189. Moscow (in Russian).

Fejyerabend, P. Nauka v svobodnom obshestve [Science in free society]. Retrieved from URL: http://royallib.com/book/feyerabend_pol/nauka_v_svobodnom_obshchestve.html (in Russian).


Переглядів анотації: 425
Завантажень PDF: 303
Опубліковано
2016-06-11
Як цитувати
Tokovenko, O. S. (2016). Сучасна політична епістемологія: між постпозитивізмом і класичною гносеологією. Науково-теоретичний альманах Грані, 19(8), 70-76. https://doi.org/10.15421/171654
Розділ
Стаття